Müzik insanlığın evrensel dilidir! “Samanyolu” - Oh Lady Mary

Malum Samanyolu, Güneş Sistemi'ni de içinde barındıran galaksinin adı. Dünyanın neresinde yaşıyor olursanız olun ve hangi mevsim olursa olsun, eğer karanlık ve açık bir gökyüzü olduğu zaman dışarı çıkarsanız Samanyolu’nun bize komşu olan sarmal kollarını görebilirsiniz. Geçmişten günümüze dinlemekten vaz geçemeyeceğimiz Samanyolu şarkısında şöyle diyor: “Bir şarkısın sen ömür boyu sürecek“

Eski ve yeni nesil ne zaman dinlese yaşadıkları aşkın izlerini bulduğu Metin Bükey’in “Samanyolu” “Oh Lady Mary“ şarkısı beni yıllar öncesine götürdü.

ORHAN BORAN - MÜŞFİK KENTER VE MUCİZEVİ BİTKİ KAKULE

90’lı yıllarda bir gün TRT İstanbul Radyosunun karşısında bestekâr Metin Bükey’in kankası darbuka ve ritm sanatçısı Güngör Hoşses ile karşılaştım. Klasik kahkahasını atarak, “Avukatım, gel Tek tekçi İsmail de iki muhabbet edelim” dedi. Programa gideceğim için önce bu teklife sıcak bakmadım. Sonra ısrarına dayanamayıp sözü geçen yerde ayaküstü birkaç kadeh attık.

Radyo evine girerken içkinin kokusunu gidermek için cebimde karanfil aradım. Kapıda ünlü sunucu Orhan Boran ile karşılaştım. Telaşımın nedenini sorunca “Alkol kokusunu giderecek bir şey arıyorum” diye cevap verdim. O da cebindeki kutudan üç beş tane Kakule tohumu çıkarıp verdi bana. O gün C Stüdyosunda Müşfik Kenter, Esin Afşar, Esin Karakaya ve Kemal Kocatürk ile rol  “Aşık Veysel’in Hayatı” isimli Radyo Tiyatrosu oyununda rol aldım. Seslendirme yönetmenimiz kadim dostum Metin Çoban idi. Bir ara Müşfik abiye Orhan Boran’ın ağız kokusunu izole eden “Kakule”den söz ettim. O da ilk kez duyduğunu belirtti. Metin Çoban; Orhan Boran’dan laf açılınca Ses Operetinde birlikte oynadıkları  “Leblebici Horhor” Operetinden söz etti.

O gün programdan sonra Samanyolu şarkısının bestekârı Metin Bükey ile ASPAVA (Allah Sıhhat Para Versin Amin) isimli meyhanede bir araya gelmiştik. Gece boyunca müzik ağırlıklı sohbetimizi Roman havalarıyla bitirmiştik. Ben bir ara Samanyolu şarkısının “O Lady Mary” versiyonunun iki kuplesini Fransızca söylemiştim: “Oh lady Mary petite fille aux yeux bleus Oh lady Mary tu n'étais pour lui qu'un jeu Oh lady Mary à l'ombre de chaque nuit Oh lady Mary un nouveau jour vient sans bruit”

FİLM YAPIMCISI HÜRREM ERMAN’IN KEŞFİ

Samanyolu; şarkı olarak piyasaya çıkmadan önce Kerime Nadir’in aynı adlı romanından uyarlanan ve Ediz Hun’la Hülya Koçyiğit’in başrollerini paylaştıkları Samanyolu’ (1967) filmiyle ünlendi. Filmin müziklerini de Metin Bükey yapmıştı. Erman Film tarafından çekilen Samanyolu filmi büyük ilgi görmüş, haftalarca vizyonda kalmıştı. Film izleyenler, sinemadan çıktıktan sonra önlerine ilk çıkan 'plakçı' dükkanlarına girerek, Samanyolu şarkısının plağını sormaya başlamıştı. Bu beklenmedik gelişmeyi öğrenen ünlü Film prodüktörü Hürrem Erman, filmin müziğini yapan Metin Bükey'i yanına çağırarak, bu fırsatı kullanmasını, acele plak yapmasını önermişti. Tezcanlılığı ile ünlü olan Metin Bükey, Hürrem Bey'in yanından ayrıldıktan sonra Teoman Alpay'ı bulmuş, şarkı sözü yazması için önlerine çıkan ilk meyhaneye oturmuşlardı.

PEÇETEYE YAZILAN ŞARKININ SÖZLERİ

Güfte yazma konusunda olağanüstü bir yeteneği olan Alpay, müziğe uygun sözleri rakı masasındaki peçete kağıtlarına yazmakta fazla zorlanmamıştı. Ne var ki, romanın ve filmin adı olan 'Samanyolu' kelimesini şarkıya uyarlamakta zorlanıyorlardı. Ne yapsalar, ne etseler olmuyordu. Şarkıya uygun sözleri çok kısa sürede bulmuşlardı ama saatler geçtiği halde bu engeli bir türlü aşamıyorlardı. Oysa Metin Bükey'in çok acelesi vardı, bir an önce plakçı firmasına gitmek için sabırsızlanıyordu. Sonunda çareyi, 'Samanyolu' kelimesinin şarkı formatında değil, şiir olarak okunmasında bulmuşlardı. Bükey, peçeteleri toplayarak, hemen plakçısının yolunu tutmuştu. Bükey ve plakçısı, şarkının kim tarafından okunacağı konusunda akıllarına gelen ilk uygun isim, o dönemde değişik tarzıyla beğeni toplamakta olan Timur Selçuk oldu. Apar topar Selçuk'u bulmuşlardı ama umdukları ilgiyi bulamamış, büyük bir hayal kırıklığıyla yanından ayrılmışlardı. Timur Selçuk, şarkıyı çok alaturka bulmuş, tarzına uygun görmediği için tekliflerini kabul etmemişti.

METİN BÜKEY ADINA NOTER ONAYLI

Vasfi Uçaroğlu Orkestrası'nın solisti olan ve o dönemde adı yeni duyulmaya başlayan Berkant’a önerdiler. Berkant o sırada İzmir Fuarı'nda sahneye çıkıyordu. Bu teklife sıcak bakıp, İstanbul'a geldi. Birkaç provadan sonra Plak başarılı bir şekilde piyasaya sürüldü. Samanyolu şarkısı, filmden daha büyük iş yaptı ve dillerde name oldu. O yıllar  ‘Samanyolu’ şarkısının bestesi Teoman Alpay’a ait olduğu iddia edildi. Şarkının kime ait olduğu tartışması gündeme geldiğinde Şarkıyı okuyan Berkant, şöyle demişti: “Metin Bükey bir gün bana ‘Çok güzel bir parça var, okur musun’ diye sordu. Ama ben ona hiçbir zaman ‘Bu parça sana ait mi’ diye sormadım. Çünkü bana parçayı getiren oydu. Şarkının düzenlemesi ve yorumu bana ait. Yani ortak bir çalışma var aslında ortada. Ancak kayıtlarda şarkı Metin Bükey’in üzerine noterden tasdikli olarak gözüküyor. Teoman Alpay’ın arkadaşı Avukat İbrahim Engin, besteci alkollüyken Metin Bükey’e ‘Bana bir büyük rakı al, bu şarkıyı sana vereyim’ dediğini iddia etmişti. Erkan Özerman’ın o günlerdeki beyanatı da şöyleydi: “Teoman’ın sırtından çok para kazandılar. Şarkı; Teoman Alpay’a aittir. Metin Bükey’in niye Samanyolu’ndan başka şarkısı yok da Alpay’ın Batı müziği ağırlıklı Samanyolu’na benzer 30’a yakın parçası var. Metin, Türkiye’de üç bilirkişi bulup parçayı üzerine aldı. İşin en acı yanı ise ‘O Lady Mary’ adlı şarkının söz yazarı olarak plakta Patricia Carli’nin adının geçmesi. Yazar ve Edebiyat eleştirmeni kadim dostumuz Doğan Hızlan (halen Hürriyet grubunda çalışıyor.) şöyle demişti: “Plağın üzerindeki yazıya inanmalıyız. Vural Sözer’in yeni baskısı çıkan Müzik Ansiklopedik Sözlük’te, Samanyolu’nun bestesinin Teoman Alpay’ın bir rast makamında eseri olduğu yazılmıştır. En inandırıcı kanıtın 45’lik plağın kendisi olduğunu düşündüm. 45’likte büyük harflerle yazılmış Berkant’ın altında, besteci olarak Metin Bükey yazılı. Sanırım artık 45’lik kara plağın kendisine inanmalıyız: Beste Metin Bükey’e aittir.“ Şarkı daha sonra Fransa’da David Alexandre Winter’in ‘Oh Lady Mary’ adıyla ilgi görmüştü.

MÜZİK; İNSANLIĞIN EVRENSEL DİLİDİR

Metin Bükey’in bestelediği Berkant'ın seslendirdiği bu şarkının sözlerine kulak verelim:

“Sen kalbimin mehtabısın güneşisin

Sen ruhumun vazgeçilmez bir eşisin

Bir şarkısın sen ömür boyu sürecek

Dudaklarımdan yıllarca düşmeyecek

İşte bu şarkı Avrupa radyolarında ‘Oh Lady Mary’ adıyla çalınıyor, geniş kitlelerce dinleniyordu. Malûm Müzik; insanlığın evrensel dilidir. Vatanı yoktur. Yıllar önce Metin Bükey kadim dostumun bu enstrümantal “Hit” parçasını Portekiz’in başkenti Lizbon’daki bir gece kulübünde duyunca diskjokeye “bis” yapmasını rica ettim.

İkinci “bis”i gerçekleştiren arkadaş bu melodiyi ısrarla çaldırmak istememin nedenini sorunca aramızda şöyle bir konuşma geçti: “O Lady Mary”melodisinin bestekârı bir Türk’dür.” “Yanılıyorsunuz bu melodi Portekiz’li balıkçıların halk şarkısıdır.” İstanbul’a döndüğümde Metin abiye durumu anlattım, gülümseyerek şöyle dedi: “Emel Sayın ile Mısır’a turneye gittiğimizde o melodiyi duyup aranje ettim. Benim aranjmanım “Hit” oldu. Hayat bu. Kime niyet, kime kısmet.” Eveet… Geçmiş zaman olur ki, hayali cihan değer. Hayat; bir yelkenli müzik de onun rüzgarı...