OnurAkayMedya/Kültür Sanat Servisi
Arabesk müziğin efsane isimlerinden Ferdi Tayfur’un ölümü üzerine, Aydınlık Gazetesi’nin başlattığı arabesk tartışmasına Türk sanat müziği ses sanatçısı ve yazar Onur Akay da dâhil oldu.
Akay, Aydınlık’tan başarılı gazeteci Gözen Esmer’e arabesk ile ilgili düşüncelerini anlattı.
İşte Aydınlık Gazetesi’nin birinci sayfan anons ettiği o röportaj:
Röportaj: Gözen ESMER/Aydınlık Gazetesi
Arabesk tartışmasına devam ediyoruz: 'Yoksulların protestosunu yansıtıyor’
Başlattığımız arabesk tartışmasına katılan Türk Sanat Müziği Sanatçısı Onur Akay, arabeskin ortaya çıkışının ve yaygınlaşmasının temelinde kültürel çatışmaların ve ekonomik eşitsizliğin olduğunu söyledi.
Arabesk konusuna büyüteç tutmaya devam ediyoruz. Ferdi Tayfur’un ölümünün ardından başlattığımız tartışmaya Türk Sanat Müziği Sanatçısı Onur Akay da katıldı. Sorularımızı yanıtlayan Akay, arabeskin kökeninde modernleşme süreciyle Anadolu’nun geleneksel değerleri arasında yaşanan çatışmalar olduğunu söyledi.
Köyden kente yaşanan göçe dikkat çeken Akay, arabeskin yaygınlaşma sebebini ise şöyle açıkladı;
“Toplumun alt sınıflarının yaşamına ışık tutan hikâyeleri dile getirmesi, toplumun önemli sıkıntılarını ifade etmesi ve bütün bu değişimlere karşı halkın sessiz tepkisini ortaya koyması oldu.”
KÜLTÜREL ÇATIŞMADAN DOĞDU
Ferdi Tayfur’un ölümüyle birlikte arabesk tartışması yeniden başladı. Siz ne düşünüyorsunuz?
Toplumsal ve kültürel kutuplaşmalar devam ettiği sürece, arabesk tartışılan bir müzik türü olmaya devam edecek. Arabesk kelimesini duyunca hemen eleştirenler, aslında bu müziğe karşı kültürel bir bakış açısı ile tekrar bakmalı ve arabeski farklı perspektiflerden okuyabilmeli. Neden Ferdi Tayfur, Orhan Gencebay ve Müslüm Gürses toplumsal görünümün hem bir tanıkları hem de sesleri oldular? Bunu kendilerine sormaları gerekir. Arabeskin kapsamlı bir şekilde anlaşılması için, dönemsel bakış açısı oldukça önem taşımaktadır.
Bir Türk Sanat Müziği sanatçısı olarak siz arabesk müziğe nasıl bakıyorsunuz?
Arabesk müziği her dönemde kendi izlerini bırakmayı başarmış sosyokültürel bir fenomen ve toplumsal bir tanık olarak görüyorum. Bu müziğe kültürel bir bakış açısı ile baktığımızda, Türk toplumunun modernleşme sürecinde yaşadığı sancılarla, Anadolu'nun geleneksel değerlerinin çatışmasını gözler önüne serdiğini görürüz. Geçmişteki toplumsal kırılmaları yansıtan bir ayna bence.
‘HALKIN SESSİZ TEPKİSİNİ ORTAYA KOYDUĞU İÇİN YAYGINLAŞTI’
Bu müziğin yaygınlaşmasının en önemli sebebi neydi?
Arabeskin yükseldiği dönem, Türkiye'de siyasi çalkantıların, ekonomik krizlerin, askeri darbelerin ve 1970'li yıllarda Türkiye'de hız kazanan iç göçün ve şehirleşme sürecinin yaşandığı bir döneme denk gelir. Arabesk, şehirleşme ve modernleşme sürecindeki çelişkileri yansıttı. Köyden kente göç eden insanların yaşadığı yalnızlığı ve özlemi anlattı. Anadolu insanının duygusal derinliğini ve yaşam mücadelesini aktardı. Köyden kente göç sürecinde yaşanan aidiyet ve kimlik sorunlarına tercüman oldu. Türk toplumunun modernleşme sürecinde yaşadığı sancılarla, Anadolu'nun geleneksel değerlerinin çatışmasını gözler önüne serdi. Ancak yaygınlaşmasının en önemli sebebi, toplumun alt sınıflarının yaşamına ışık tutan hikâyeleri dile getirmesi, toplumun önemli sıkıntılarını ifade etmesi ve bütün bu değişimlere karşı halkın sessiz tepkisini ortaya koyması oldu.
Toplumsal olarak baktığımızda milyonları etkisi altına almış bu müzikten bugün müzik adına hangi dersler çıkarılmalı?
Öncelikle arabesk müzik tüm müzik türlerindeki müzisyenlere, halkın gündelik sorunlarını ve duygularını müzikle birleştirmenin büyük bir önem taşıdığını gösterdi. İnsanların gerçek hislerine tercüman olan müziğin güçlü bir bağ oluşturduğunu ve müzikte samimiyetin ve farklı türlerin harmanlanmasının önemini gösterdi. Bence en önemli dersi ise müzikte yenilikçi yaklaşımların değeri oldu.
Kültür toplumun o tarihteki durumuna ayna tutuyorsa, arabesk müziğin son 30 yılda yükselişi Türkiye’mizin halini yansıtıyor mu? Hangi özellikleri yansıtıyor?
Kesinlikle… Toplumun alt katmanının sesi olarak, baskı altında kalan ruh hallerinin bir tür protestosunu yansıtıyor. Türkiye'nin toplumsal, ekonomik ve kültürel dönüşümünün izlerini taşıyor. Hızlı kentleşme, gelir eşitsizliği ve bireysel yabancılaşma gibi sorunlarla yüzleşen toplumun ruh dönüşümünü ve hızlı modernleşmenin ortaya çıkardığı boşluğu yansıtıyor.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 32 | 26 | 1 | 5 | 82 | 31 | 83 | +51 |
2 | Fenerbahçe | 32 | 23 | 3 | 6 | 80 | 32 | 75 | +48 |
3 | Samsunspor | 33 | 17 | 10 | 6 | 50 | 38 | 57 | +12 |
4 | Beşiktaş | 32 | 15 | 7 | 10 | 49 | 32 | 55 | +17 |
5 | Başakşehir FK | 32 | 15 | 11 | 6 | 54 | 45 | 51 | +9 |
6 | Eyüpspor | 33 | 14 | 11 | 8 | 49 | 41 | 50 | +8 |
7 | Göztepe | 32 | 12 | 10 | 10 | 53 | 40 | 46 | +13 |
8 | Trabzonspor | 32 | 12 | 10 | 10 | 53 | 40 | 46 | +13 |
9 | Kasımpaşa | 32 | 10 | 9 | 13 | 54 | 56 | 43 | -2 |
10 | Konyaspor | 33 | 12 | 14 | 7 | 41 | 45 | 43 | -4 |
11 | Antalyaspor | 32 | 12 | 13 | 7 | 35 | 55 | 43 | -20 |
12 | Gaziantep FK | 32 | 12 | 14 | 6 | 41 | 45 | 42 | -4 |
13 | Kayserispor | 32 | 10 | 11 | 11 | 40 | 50 | 41 | -10 |
14 | Çaykur Rizespor | 32 | 12 | 16 | 4 | 38 | 50 | 40 | -12 |
15 | Alanyaspor | 32 | 9 | 15 | 8 | 37 | 48 | 35 | -11 |
16 | Sivasspor | 33 | 9 | 17 | 7 | 44 | 57 | 34 | -13 |
17 | Bodrum FK | 32 | 9 | 16 | 7 | 24 | 37 | 34 | -13 |
18 | Hatayspor | 32 | 4 | 21 | 7 | 35 | 66 | 19 | -31 |
19 | Adana Demirspor | 32 | 2 | 26 | 4 | 28 | 79 | 2 | -51 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kocaelispor | 37 | 20 | 8 | 9 | 64 | 40 | 69 | +24 |
2 | Gençlerbirliği | 37 | 18 | 8 | 11 | 52 | 34 | 65 | +18 |
3 | Fatih Karagümrük | 37 | 18 | 10 | 9 | 53 | 35 | 63 | +18 |
4 | İstanbulspor | 37 | 19 | 14 | 4 | 64 | 38 | 61 | +26 |
5 | Erzurumspor FK | 37 | 18 | 12 | 7 | 52 | 31 | 61 | +21 |
6 | Bandırmaspor | 37 | 16 | 8 | 13 | 50 | 44 | 61 | +6 |
7 | Iğdır FK | 37 | 16 | 11 | 10 | 56 | 31 | 58 | +25 |
8 | Boluspor | 37 | 16 | 11 | 10 | 59 | 40 | 58 | +19 |
9 | Amed SK | 37 | 14 | 8 | 15 | 43 | 33 | 57 | +10 |
10 | Çorum FK | 37 | 14 | 11 | 12 | 49 | 42 | 54 | +7 |
11 | Ümraniyespor | 37 | 14 | 12 | 11 | 48 | 41 | 53 | +7 |
12 | Esenler Erokspor | 37 | 13 | 11 | 13 | 53 | 48 | 52 | +5 |
13 | Keçiörengücü | 37 | 14 | 14 | 9 | 59 | 49 | 51 | +10 |
14 | Pendikspor | 37 | 13 | 15 | 9 | 44 | 49 | 48 | -5 |
15 | Sakaryaspor | 37 | 12 | 13 | 12 | 46 | 54 | 48 | -8 |
16 | MKE Ankaragücü | 37 | 13 | 18 | 6 | 47 | 48 | 45 | -1 |
17 | Manisa FK | 37 | 13 | 18 | 6 | 49 | 52 | 45 | -3 |
18 | Şanlıurfaspor | 37 | 11 | 19 | 7 | 45 | 54 | 40 | -9 |
19 | Adanaspor | 37 | 7 | 21 | 9 | 32 | 68 | 30 | -36 |
20 | Yeni Malatyaspor | 37 | 0 | 37 | 0 | 14 | 148 | 21 | -134 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Sarıyer | 34 | 25 | 2 | 7 | 80 | 22 | 82 | +58 |
2 | Batman Petrolspor | 34 | 26 | 6 | 2 | 64 | 24 | 80 | +40 |
3 | GMG Kastamonuspor | 34 | 19 | 3 | 12 | 57 | 29 | 69 | +28 |
4 | Adana 01 Futbol Kulübü | 34 | 19 | 7 | 8 | 62 | 30 | 65 | +32 |
5 | Altınordu | 34 | 16 | 7 | 11 | 57 | 35 | 59 | +22 |
6 | Beykoz Anadolu | 34 | 15 | 11 | 8 | 47 | 46 | 53 | +1 |
7 | İskenderunspor A.Ş. | 34 | 13 | 10 | 11 | 49 | 38 | 50 | +11 |
8 | 1461 Trabzon FK | 34 | 13 | 13 | 8 | 44 | 37 | 47 | +7 |
9 | Fethiyespor | 34 | 11 | 13 | 10 | 32 | 40 | 43 | -8 |
10 | 24Erzincanspor | 34 | 10 | 13 | 11 | 45 | 52 | 41 | -7 |
11 | Kırklarelispor | 34 | 10 | 14 | 10 | 42 | 44 | 40 | -2 |
12 | Sincan Belediye Ankaraspor | 34 | 10 | 15 | 9 | 44 | 40 | 39 | +4 |
13 | İnegölspor | 34 | 10 | 13 | 11 | 42 | 51 | 38 | -9 |
14 | Kepezspor FAŞ | 34 | 9 | 16 | 9 | 37 | 46 | 36 | -9 |
15 | Isparta 32 Spor | 34 | 7 | 15 | 12 | 33 | 51 | 33 | -18 |
16 | Karaköprü Belediyespor | 34 | 7 | 19 | 8 | 39 | 52 | 29 | -13 |
17 | Altay | 34 | 10 | 20 | 4 | 33 | 64 | 25 | -31 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 34 | 0 | 33 | 1 | 6 | 112 | 5 | -106 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bursaspor | 30 | 21 | 2 | 7 | 64 | 17 | 70 | +47 |
2 | Karşıyaka | 30 | 18 | 6 | 6 | 56 | 28 | 60 | +28 |
3 | Muş Spor Kulübü | 30 | 16 | 4 | 10 | 48 | 24 | 58 | +24 |
4 | Belediye Kütahyaspor | 30 | 17 | 6 | 7 | 57 | 37 | 58 | +20 |
5 | Düzcespor | 30 | 16 | 6 | 8 | 40 | 27 | 56 | +13 |
6 | Silifke Belediye Spor | 30 | 14 | 9 | 7 | 51 | 36 | 49 | +15 |
7 | Anadolu Üniversitesi | 30 | 13 | 9 | 8 | 39 | 32 | 47 | +7 |
8 | Artvin Hopaspor | 30 | 10 | 11 | 9 | 26 | 30 | 39 | -4 |
9 | Tokat Bld Plevnespor | 30 | 7 | 13 | 10 | 27 | 32 | 31 | -5 |
10 | Kahramanmaraşspor | 30 | 8 | 16 | 6 | 28 | 39 | 30 | -11 |
11 | Bulvarspor | 30 | 7 | 14 | 9 | 35 | 58 | 30 | -23 |
12 | Kırşehir Futbol SK | 30 | 7 | 15 | 8 | 26 | 48 | 29 | -22 |
13 | Bornova 1877 | 30 | 6 | 14 | 10 | 36 | 53 | 28 | -17 |
14 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 30 | 5 | 14 | 11 | 18 | 31 | 26 | -13 |
15 | Kuşadasıspor | 30 | 7 | 20 | 3 | 25 | 51 | 24 | -26 |
16 | Ergene Velimeşe | 30 | 6 | 19 | 5 | 17 | 50 | 23 | -33 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
09/05/2025 | Başakşehir FK | vs | Fenerbahçe |
09/05/2025 | Gaziantep FK | vs | Alanyaspor |
10/05/2025 | Eyüpspor | vs | Kasımpaşa |
10/05/2025 | Konyaspor | vs | Çaykur Rizespor |
10/05/2025 | Trabzonspor | vs | Galatasaray |
11/05/2025 | Sivasspor | vs | Bodrum FK |
11/05/2025 | Beşiktaş | vs | Adana Demirspor (H:1) |
11/05/2025 | Göztepe | vs | Hatayspor (H:1) |
12/05/2025 | Kayserispor | vs | Antalyaspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
10/05/2025 | Adanaspor | vs | Boluspor |
10/05/2025 | Bandırmaspor | vs | Pendikspor (H:1) |
10/05/2025 | Fatih Karagümrük | (H:1) vs | Iğdır FK |
10/05/2025 | İstanbulspor | vs | Çorum FK (H:1) |
10/05/2025 | MKE Ankaragücü | vs | Amed SK (H:1) |
10/05/2025 | Sakaryaspor | vs | Esenler Erokspor (H:1) |
10/05/2025 | Şanlıurfaspor | vs | Erzurumspor FK |
10/05/2025 | Ümraniyespor | (H:1) vs | Manisa FK |
10/05/2025 | Yeni Malatyaspor | vs | Gençlerbirliği |
11/05/2025 | Kocaelispor | vs | Keçiörengücü (H:1) |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/05/2025 | Batman Petrolspor | 2 - 0 | 24Erzincanspor |
03/05/2025 | İskenderunspor A.Ş. | 0 - 1 | Sarıyer |
03/05/2025 | Karaköprü Belediyespor | 5 - 1 | Isparta 32 Spor |
03/05/2025 | Beykoz Anadolu | 1 - 2 | GMG Kastamonuspor |
03/05/2025 | Adana 01 Futbol Kulübü | 4 - 2 | İnegölspor |
03/05/2025 | Fethiyespor | 0 - 4 | Sincan Belediye Ankaraspor |
03/05/2025 | Altınordu | 3 - 0 | Afyonspor Kulübü |
03/05/2025 | Altay | 3 - 0 | Kırklarelispor |
02/05/2025 | 1461 Trabzon FK | 0 - 0 | Kepezspor FAŞ |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
26/04/2025 | Artvin Hopaspor | 7 - 2 | Bulvarspor |
26/04/2025 | Muş Spor Kulübü | 3 - 0 | Anadolu Üniversitesi |
26/04/2025 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 1 - 1 | Kuşadasıspor |
26/04/2025 | Bornova 1877 | 1 - 0 | Kırşehir Futbol SK |
26/04/2025 | Karşıyaka | 2 - 0 | Bursaspor |
26/04/2025 | Tokat Bld Plevnespor | 3 - 1 | Silifke Belediye Spor |
26/04/2025 | Düzcespor | 2 - 2 | Belediye Kütahyaspor |
26/04/2025 | Ergene Velimeşe | 2 - 1 | Kahramanmaraşspor |