Mübadele mirasını yaşatıyor: Mudanya’da bir Rum evi geçmişe ışık tutuyor

OnurAkayMedya/Gazete Cep - Cepte Sanat - Sergi Haberleri

Bursa’nın Mudanya ilçesi, Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesinin derin izlerini taşıyan bir kültürel mirasa ev sahipliği yapıyor. 1923 yılında imzalanan mübadele anlaşmasıyla Girit, Selanik ve Parga gibi yerlerden gelen mübadiller, Mudanya’da yeni bir hayata başladı. Bugün, bu tarihi miras, 3’üncü kuşak torunları tarafından özenle korunuyor.

Mudanya Lozan Mübadilleri Derneği Başkanı Hüseyin Türker (71), dedesi İmammakis Hüseyin’in izinden giderek, mübadele dönemine ait anıları ve eşyaları bir araya getirdi. Türker, 2021 yılında kiraladığı 150 yıllık tipik bir Rum evini, Mübadele Evi’ne dönüştürdü. Evin duvarlarını, o dönemde yaşayan akrabalarının siyah-beyaz fotoğrafları süslüyor. Odalarda ise mübadillerin günlük hayatlarında kullandıkları radyo, ütü, kahve değirmeni, ayna ve havan gibi yaklaşık 500 tarihi obje sergileniyor.

Yunanistan’daki Anı Evinden İlham Aldı

Hüseyin Türker, Yunanistan’da mübadiller tarafından kurulan anı evlerinden etkilenerek bu projeyi hayata geçirdiğini belirtti. Türker, “Mudanya’dan Yunanistan’a giden mübadiller, ‘Nea Mudanya’ adlı bir yerleşim yeri kurdu ve orada bir anı evi açtı. Bu evi gördüğümde çok etkilendim ve elimdeki eşyaları sergilemeye karar verdim” dedi.

Mübadele Evi, yalnızca tarihi eşyaların sergilendiği bir mekan değil, aynı zamanda bir kültürel hafıza merkezi olarak hizmet veriyor. Türker, mübadil ailelerinden topladığı eşyalarla, ziyaretçilere o dönemin ruhunu hissettirmeyi amaçlıyor. Ev, ücretsiz olarak gezilebiliyor ve ziyaretçilerine geçmişe dair dokunaklı bir deneyim sunuyor.

Mübadelede Yaşanan Zorluklar

Türker, mübadele döneminde yaşanan zorluklara da değindi. Yunanistan’dan gelen mübadillerin en büyük sıkıntısının Türkçe bilmemek olduğunu vurguladı. Ayrıca, Mudanya’nın yerli halkının, gelen Müslüman Türkleri uzun süre “Gavur” olarak adlandırdığını, Yunanistan’a giden Rumların ise “Türk tohumu” şeklinde dışlandığını anlattı.

Kültürel Mirasın İzinde

Mübadiller, zamanla Mudanya’da kültürel ve sosyal hayata önemli katkılar sağladı. Türker, “Rumeli insanı kültürlüdür. Mudanyaspor ve Mudanya Bandosu, mübadiller tarafından kuruldu. Ayrıca marangozluk, terzilik ve nalbantlık gibi zanaatlar da onların eliyle gelişti” diyerek, mübadillerin bölgedeki etkisini vurguladı.

Mübadele Evi, geçmişin izlerini gelecek nesillere aktarmayı hedefliyor. Hüseyin Türker’in özverili çalışmaları sayesinde, bu tarihi miras yaşamaya ve anılmaya devam edecek.