X 20
Aslıhan Bahadır
  12-03-2024 11:28:00

En Önemli Şey ‘Kulak’tır!

Geçenlerde bir söyleşiye katıldım. Konusu ‘Endemik türler’di. Endemik sonradan dilimize katılmış bir kelime. Latince ‘endemos’ kelimesinden dilimize geçmiş ve ‘yerli’ anlamına geliyor. Endemik, bulunduğu bölgenin ekolojik şartları sebebiyle yalnızca belirli bölgede yaşayan ve yetişen, dünyanın başka yerinde yaşama ve yetişme ihtimali olmayan, yöreye özgü bitki ve hayvan türlerine verilen isim.

Nüktedan ve benim mentorüm olan arkadaşıma heyecanla ülkemizdeki endemik hayvan ve bitkileri anlatırken, dur bir dakika dedi:

Hafifçe bıyık altından gülerek endemik insanlarımızı da anlattılar mı bu söyleşide diye sordu?

Önce güldüm. Sonra yerli insanımı düşündüm. Aklıma Nasreddin hoca ve Bektaşi fıkraları ve bizim ülkemiz için türünün ilk örneklerinden Kemal Sunal filmleri geldi. Bu filmlerde örtük ya da açık toplumsal sorunlar çoğunlukla Şaban tiplemesiyle dile getirilirdi.

Şaban aslında saf, iyi yürekli ve şanslıdır ama hep ezilen ve hakkı yenilen bir tiptir. Şaban tiplemesinin bu kadar benimsenmesinin sebebi, izleyicinin onun haksızlığa uğramasını sahiplenmesidir. Masalsı bir şekilde sonunda hep iyi olanın kazanarak kahramana dönüşmesidir Şaban fenomeni.

Fıkralar ise yüzlerce yıl sonra bile insanımın kıvrak zekasını yansıtmaktadır. Bu argümanlar bir nevi kültürel vesikadır.

Bir zamanlar aids furyası vardı. Rusya’ya yakın Karadenizli yurdum insanı Temel’lerin bir kısmı her uyarıya rağmen ‘bana bir şey olmaz’ diyerek Nataşalar’la al takke ver külah işlerine girmişti! Ve çoluk çocuklarını, Fadimelerini de riske atarak birçoğu telef olmuştu. Giden gitti ama fıkraları hala dilimizde…

İçkisiz kutlamalarda yanlarında getirdikleri içkileri limonatanın içine karıştırarak şekerle alkolün etkisini yükseltip, masa altı alkolün verdiği cesaretle çocukken oyuncak olarak eline verilen, sonrasında da güç sembolü olan silahı havaya ateşleyen ve yorgun mermi yüzünden telef olan masum insanlarımız da saf ve iyi yürekliydiler!

Hiç unutmam leyleğe tecavüz etmişti bir yurdum insanı. Tü kakalar yüzünden cinsel dürtülerini doyuramayan bu saf ve iyi niyetli insancıklar! Özellikle köy yerlerinde hayvandan sevgili yaptılar kendilerine. Hatta geçenlerde köpeğe tecavüz eden adamın videosu dolaşıyordu internet sitelerinde. Yurdum hayvanı tanrı olarak gördüğü bizim endemiklere kurban oluyordu. O hayvancıkların kahramanı kimdi acaba?

Araba meselesi var bir de. Bizim endemiklerin arabaları çok kıymetlidir. Hele bir dokun… Allah korusun. O ‘ensesine vur, ekmeğini elinden al’ saf, temiz insanın içinden bir canavar çıkar. Bir endemiğin arabasını ellemek cinayet sebebidir. Cezada da hafifletici nedendir!

Bizim yerlilerin futbol işlerine hiç girmeyelim işin içinden çıkamayız. O konudan ayrı bir makale çıkar…

Bizim yerlilerin gönül ilişkileri de değişiktir. Partnerlerini malları gibi görürler. Onlar için sahiplenmek sevgiyle eşittir nedense? ’Ya benimsin ya toprağın’ ilkesiyle büyüdükleri için, karşı tarafın kişilik haklarına gözlerini sıkı sıkı yumarlar. Oysa partner bir ‘iye’ eki değildir ki…

Anlatmaya devam etsem bu yazı bir roman olabilir aslında. Ama uzun yazılar pek okunmaz diye yerleştirmişim beynime. Zannederim kendim öyle olduğum için!

 

Çoklu bir kültürden geldiğimiz gerçek. Hamurumuz Nasreddin Hocadan, Bektaşiden, Hacivat-Karagözlere ve Şaban, Temel, Recep İvediklere v.s. kadar mesaj veren fıkralarla, filmlerle yoğrulmuş ve yoğruluyor.

Bahsettiğim zatların temel noktaları kıvrak zekaları ve mizah güçleri halkı bir taraftan güldürürken diğer taraftan da düşündürmeleri. Yerli kitle iletişim araçlarında bu aklı evveller sağduyu, çalışkanlık, samimiyet, kanunlara ve devlete saygı, sabırlı ve anlayışlı olma, iyimserlik temel özellikleri baz alarak karşımıza çıkıyorlar.

Benim yerlilerimizden verdiğim örnekler ise hep sonu düşünülmeden, fevri ve empati eksikliği ile yapılmış hareketler. Peki, bu saf, iyi niyetli hep ezilen kişiler kimler?

Elbette bu örnekler ufak bir kesit. Ama genele yayıldığında mizahi bir durum olmaktan çıkıp trajediye dönüşüveriyor.

Kendi dışımızda da gülünç, aptal, cahil ve eleştirilecek bir tipleme olarak önümüze düşüyor. Bu durumu düzeltmek yerine daha çok kızıyor, öfkeleniyor ve bize yakıştırılanları hak eder hale geliyoruz.

Benim endemik insanım, manasız sözler söyleyen, talihsiz eylemler yapan, akıldan noksan birisi olarak sunulup, talihiyle düze çıkan ve bu da adam mı? İnsan mı? Sorularının muhatabı olmaktan çok öte… O biraz doğru söylenilenlere kulak verdiğinde, biraz ağzından kötü laf çıkmadan filtre yapabildiğinde, biraz eylem yapmadan önce düşündüğünde yani sağduyusunu doğru kullandığında yöresel özelliklerini kaybetmemiş pozitif, ender bir tür…

 ‘Adam olmanın’  yöntemine cevap veren bir Nasreddin Hoca fıkrası ile bitirelim konuyu.

O zaman kulağınızı açın ve dikkatlice dinleyin;

Günün birinde Nasreddin Hoca'nın da içinde bulunduğu topluluktan birisi;

“Hocam, adam olmanın yöntemi nedir?” deyince; Hoca Efendi, adamın nefes almasına bile fırsat vermeden;

“Canım, bunu bilmeyecek ne var, elbette kulaktır.” demiş.

Fakat Hoca, arkadaşlarının "kulaktır" cevabından pek bir şey anlamadıklarını anlayınca açıklama yapma gereğini duymuş:

“Aa! Bunu bilemeyecek ne var? Herhangi bir adam konuşurken onu can kulağı ile dinlemeli; bu arada kendi ağzından çıkanı kendi kulağı duymalıdır…”

  FACEBOOK YORUM
Yorum
  YAZARIN DİĞER YAZILARI
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 19 16 0 3 52 22 51 +30
2 Fenerbahçe 19 14 2 3 49 18 45 +31
3 Samsunspor 19 11 4 4 32 18 37 +14
4 Göztepe 19 10 5 4 38 23 34 +15
5 Eyüpspor 19 9 4 6 32 19 33 +13
6 Beşiktaş 19 8 4 7 28 20 31 +8
7 Başakşehir FK 19 8 6 5 31 25 29 +6
8 Gaziantep FK 19 7 7 5 25 26 26 -1
9 Çaykur Rizespor 19 7 9 3 19 29 24 -10
10 Trabzonspor 18 5 6 7 30 24 22 +6
11 Alanyaspor 19 5 7 7 19 24 22 -5
12 Kasımpaşa 19 4 5 10 27 33 22 -6
13 Konyaspor 19 5 8 6 24 31 21 -7
14 Antalyaspor 19 6 10 3 21 38 21 -17
15 Sivasspor 18 5 8 5 21 28 20 -7
16 Bodrum FK 19 4 11 4 14 25 16 -11
17 Kayserispor 18 3 8 7 17 34 16 -17
18 Hatayspor 19 1 11 7 17 32 10 -15
19 Adana Demirspor 19 2 15 2 15 42 5 -27
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 19 13 4 2 31 18 41 +13
2 Fatih Karagümrük 20 10 5 5 35 20 35 +15
3 Bandırmaspor 20 9 4 7 28 21 34 +7
4 Erzurumspor FK 20 10 7 3 24 15 33 +9
5 Çorum FK 20 8 4 8 25 19 32 +6
6 Boluspor 20 9 7 4 30 24 31 +6
7 İstanbulspor 20 9 8 3 33 24 30 +9
8 MKE Ankaragücü 20 9 8 3 26 19 30 +7
9 Pendikspor 20 8 6 6 28 22 30 +6
10 Amed SK 20 7 4 9 21 18 30 +3
11 Keçiörengücü 20 7 7 6 25 24 27 +1
12 Gençlerbirliği 19 7 6 6 20 19 27 +1
13 Esenler Erokspor 20 7 8 5 26 26 26 0
14 Manisa FK 20 8 10 2 24 27 26 -3
15 Ümraniyespor 20 7 8 5 29 29 26 0
16 Sakaryaspor 20 6 6 8 24 27 26 -3
17 Şanlıurfaspor 20 7 9 4 26 28 25 -2
18 Iğdır FK 20 7 9 4 22 23 25 -1
19 Adanaspor 20 3 11 6 17 37 15 -20
20 Yeni Malatyaspor 20 0 20 0 10 64 21 -54
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 17 12 0 5 37 7 41 +30
2 Batman Petrolspor 18 13 5 0 34 17 39 +17
3 GMG Kastamonuspor 18 11 2 5 31 15 38 +16
4 Altınordu 18 10 2 6 34 14 36 +20
5 Adana 1954 Futbol Kulübü 18 9 5 4 34 19 31 +15
6 24Erzincanspor 18 8 3 7 28 17 31 +11
7 Beykoz Anadolu 18 9 6 3 27 23 30 +4
8 İskenderunspor A.Ş. 18 7 4 7 25 17 28 +8
9 Fethiyespor 18 7 6 5 23 20 26 +3
10 Kırklarelispor 18 5 5 8 20 19 23 +1
11 Isparta 32 Spor 18 4 5 9 15 16 21 -1
12 İnegölspor 18 4 6 8 16 19 20 -3
13 Kepezspor FAŞ 18 5 9 4 20 26 19 -6
14 1461 Trabzon FK 18 4 10 4 20 26 16 -6
15 Sincan Belediye Ankaraspor 18 3 9 6 13 26 15 -13
16 Karaköprü Belediyespor 18 2 10 6 19 33 12 -14
17 Altay 18 3 13 2 14 41 8 -27
18 Hes İlaç Afyonspor 17 0 16 1 6 61 2 -55
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 16 12 0 4 34 4 40 +30
2 Karşıyaka 16 9 3 4 26 14 31 +12
3 Düzcespor 16 8 3 5 23 13 29 +10
4 Belediye Kütahyaspor 16 8 4 4 26 16 28 +10
5 Muş Spor Kulübü 16 7 2 7 18 11 28 +7
6 Silifke Belediye Spor 16 7 4 5 29 18 26 +11
7 Anadolu Üniversitesi 16 6 5 5 18 13 23 +5
8 Kahramanmaraşspor 16 6 6 4 17 18 22 -1
9 Bornova 1877 16 5 5 6 26 26 21 0
10 Artvin Hopaspor 16 4 6 6 10 19 18 -9
11 23 Elazığ Futbol Kulübü 16 4 7 5 10 16 17 -6
12 Tokat Bld Plevnespor 16 3 6 7 10 16 16 -6
13 Kırşehir Futbol SK 16 4 8 4 16 28 16 -12
14 Bulvarspor 16 2 8 6 15 30 12 -15
15 Kuşadasıspor 16 3 12 1 13 29 10 -16
16 Ergene Velimeşe 16 2 11 3 6 26 9 -20
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 24/01/2025 Samsunspor vs Gaziantep FK
 25/01/2025 Sivasspor vs Kayserispor
 25/01/2025 Alanyaspor vs Başakşehir FK
 25/01/2025 Galatasaray vs Konyaspor
 26/01/2025 Çaykur Rizespor vs Adana Demirspor
 26/01/2025 Antalyaspor vs Beşiktaş
 26/01/2025 Bodrum FK vs Eyüpspor
 26/01/2025 Fenerbahçe vs Göztepe
 27/01/2025 Kasımpaşa vs Hatayspor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 24/01/2025 Ümraniyespor vs Şanlıurfaspor
 25/01/2025 Boluspor vs Gençlerbirliği
 25/01/2025 Yeni Malatyaspor vs Esenler Erokspor
 25/01/2025 İstanbulspor vs Amed SK
 25/01/2025 Adanaspor vs Iğdır FK
 26/01/2025 Bandırmaspor vs Keçiörengücü
 26/01/2025 MKE Ankaragücü vs Erzurumspor FK
 26/01/2025 Fatih Karagümrük vs Çorum FK
 26/01/2025 Kocaelispor vs Pendikspor
 27/01/2025 Sakaryaspor vs Manisa FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 25/01/2025 Sarıyer vs İnegölspor
 26/01/2025 Adana 01 Futbol Kulübü vs Isparta 32 Spor
 26/01/2025 Altay vs Sincan Belediye Ankaraspor
 26/01/2025 Altınordu vs Kepezspor FAŞ
 26/01/2025 Batman Petrolspor vs GMG Kastamonuspor
 26/01/2025 Fethiyespor vs Beykoz Anadolu
 26/01/2025 İskenderunspor A.Ş. vs Afyonspor Kulübü
 26/01/2025 Karaköprü Belediyespor vs 24Erzincanspor
 26/01/2025 1461 Trabzon FK vs Kırklarelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 25/01/2025 Bornova 1877 vs 23 Elazığ Futbol Kulübü
 25/01/2025 Karşıyaka vs Bulvarspor
 26/01/2025 Anadolu Üniversitesi vs Kahramanmaraşspor
 26/01/2025 Artvin Hopaspor vs Kuşadasıspor
 26/01/2025 Düzcespor vs Kırşehir Futbol SK
 26/01/2025 Ergene Velimeşe vs Belediye Kütahyaspor
 26/01/2025 Muş Spor Kulübü vs Silifke Belediye Spor
 26/01/2025 Tokat Bld Plevnespor vs Bursaspor
HABER ARŞİVİ
BİZİ TAKİP EDİN
  • YUKARI