Epeydir her doğum günümde (10 Aralık) kendime bilmediğim bir ülke veya coğrafya ısmarlarım. Zira pasta üflemeli doğum günü kutlamalarından nefret ederim. Yapmacık gelir bana öyle kutlamalar. Zaten bir yaş daha almanın neyi kutlanır ki Allah aşkına…
Hem böylece yeni bir coğrafyada yeni soluklar alıp bilgilenirken, eğleniyorum da.
Üstelik eşya da almam. Bir şort bir tişort…
Gerekirse oralardan ucuz bir şeylerle idare ederim. Zaten çoğunluk sıcak ya da tropikal yerler tercihim olur. Bu defa da yolum Batı Afrika Atlantik'inde, Gine Körfezi içindeki Benin körfezinde yer alan Benin ülkesine düştü.
E tabii 7 saat yolculuktan sonra 35 derece sıcaklık ve kuru sezon olmasına rağmen %80-90 nem beni karşıladı.
Neyse ki orada eczacı olan bizim İzmir’de Ege Üniversitesi’nde okumuş eczacı arkadaşım Alain Edah var. Onun da klimalı cip'i var.
Hehheh...
Daha ne olsun.
Fahri Konsolosluk yapmış Mehmet Atar, Orhan Kural ve Benin'deki Konsolosluk yetkilileri Mustafa, Hakan ve Enver beyler de yardımcı oldular sağ olsunlar.
Kuzeyde Niger ve Burkina faso, doğuda Nigeria, batıda Togo arasında bulunan 112 bin 622 km karelik küçük bir ülke. Toplam nüfusu da 11.1 milyon civarında. 12 yönetim bölümünden oluşuyor. Başkenti Porto Novo olsa bile esas ticari başkent ve en büyük şehir Cotonou. Porto Novo 300bin iken Cotonou 1 milyon civarında. Zaten THY direkt buraya uçuyor. Ayrıca Ünlü köle ticareti acılarının yaşandığı, voodoo ve yılana tapanların şehri Ouidah ve Cotonou'ya 20km mesafede.
Acıların Afrikası’ndan bir örnek daha.
Yine zalim sömürgeci Avrupalılar, yine köle dramları, voodoo ve Amazon Kadınları…
Hepsi burada…
Cotonou'da taksi...
Zaten yollarda ya motorsiklet var ya da cip…
Arası yok…
Bir miktar minibüs var ama çok eşyalı kadınlar tercih ediyor…
Bu sarı tişortlu taksimotorlar evlerine kadar en ucuza götürüyor herkesi…
Zaten ara yollar felâket…
Engebeli, taş, toz, toprak…
Arayanlar için barlar bölgesi Haie Vive…
Güneybatı Asya'nın en büyük pazarlarından biri burada… (Cotonou)
Cotonou'da biraz serinleme…
UNUTMA AĞACI (OUIDAH)
Köleler satıldıktan sonra geride kalan her şeyi unutmaları için erkekler 9, kadınlar 7 kere bu ağacın etrafında döndürülüyormuş.
Tabii sömürgecilere yardım eden içerden hainler tarafından…
Ne de olsa hepsinin ritüelleri var…
İlk Portekizliler, sonra Fransızlar ve diğerleri gelmiş…
Önce bu ağaçtan sonra 9 ay müddetle eğitim kamplarında hapsedilip, sağlıklı olanlar gemiyle gönderilmiş. Avrupa’nın ve de Amerika’nın değişik ülkelerinden gelen köle tacirlerinin merkezi olmuş. Tıpkı Senegal, Gambia, Gore Adası veya Zanzibar gibi…
Kölelerin satışının yapıldığı meydan Ouıdah’ta...
Satışı yapan adamın adı Chacha (çaça okunuyor)
Bizde de af edersiniz pezolara çaça denirdi. Hay Allah nerden nereye…
Ve Yılan Tapınağı…
Yılana tapanların tapınağında Piton'larla halvet olmak isterseniz buyurun içeriye…
Her ne kadar misyonerler iyi çalışıp onları Hristiyan yapsa da onlar önce aşağıda resmi görülen Kilise'ye gidip, sonrasında yılan tapınağında ritüellerini tamamlarlarmış…
Ayrıca aşağıda görülen kilise ülkede ilk yapılan kiliseymiş.
Bu da Voodoo inanışıyla üç baş çıkartan köle namzedinin bu sayede kurtulduğuna dair sembol heykel…
Hasta ve zayıf kölelerin çukur kazılarak atıldığı ve gömüldüğü yer… Şimdi anıt mezar 11 bin kişi böyle öldürülmüş...
Dönüşü olmayan yol… Köleler buradan denize, oradan Amerika, Portekiz, İspanya, Fransa v.b.
Köle inancına göre 'Geri dönüş ağacı'.kendileri değilse bile ruhlarının döneceğine inanırlarmış...' Etrafında 3 kere dönüyorlar…
İşte köle tüccarlarıyla savaşan Amazon kadınlardan birinin heykeli…
Balıkçılar sahilinden… Erkekler balıkları tutuyor, bazı balıklar güneşte kurutuluyor. Pazarlama tamamen kadınlara ait. Tepelerinde nerdeyse apartman taşıyarak pazarlarda boy gösteriyorlar. (Cotonou-Ouidah arası)
Yüzen Köy Ganvie’e gidiş…
Yüzen Köy Ganvie’ye gitmeden önce… Motorlu veya kürekli seçenekleriniz mevcut… 15bin-12bin CFA civarında… 1 Euro-650 CFA
Yüzen Köy Ganvie Efsanesi
1717de kölelikten kaçanlar voodoo inanışına göre timsah sırtında Nokoué gölündeki bir adaya sığınmış, ada yetmeyince daha sonra göl üstünde kazıklar üstünde evler yapıp çoğalmışlar. Şimdi okulu, ibadethanesi, su üstü pazarı, sanat evi, hattâ oteli bile olan 35 bin nüfuslu bir köy. Balıkçılıkla geçiniyorlar. Timsahlar bu sebeple kutsal ve bu bölgede yok. Daha ilerde gölün uzantısı kanallarla Nijerya ya kadar dayanıyor. Oralarda timsah dedikleri Cayman'lar varmış ve insanlara zarar vermiyormuş. Biliyorsunuz Timsah dediğimiz mahlûkların üç türü var. Amazonlarda da yaşayan en küçük sivri burunlu olanlar Cayman, orta büyüklükte daha bir cevval olan Alligatör ve de en büyükleri Crocodile denilen esas timsah ki artık ne diyeyim, belgesellerde görüyorsunuz…
Ayrıca soranlar için; kuru sezon olduğu için sinek yok, olsalar da sıtma taşımıyorlar. Bu iklim kuşağında böyle efenim. Boşuna güya önleyici ilâç alıp karaciğerinizi hırpalamayın. Zaten sıtma için alınan ön ilâçlar sıtma olmanızı engellemez. Olursanız da tedavisi var zaten. Eczacınız bilgilerinize sunar…
Bir Voodoo evi… Onlarca voodoo ritüeli ve inanışı var… Misyonerler önemli kesimi Hristiyan yapmış olsalar da onlar animist ve voodoo geleneklerini sürdürüyorlar...
Biraz Genel Bilgi
En son Fransız sömürgesi iken 1960’da bağımsızlıklarını alıp, Dahomey Cumhuriyeti olarak kuruluyorlar…
1975’te rejim değişikliği ile sosyalist Benin Halk Cumhuriyeti kuruluyor.
1990’da tekrar rejim değişikliği ile çok partili demokrasiye geçiyorlar ve Benin Cumhuriyeti oluyor.
Yeni Cumhurbaşkanı Patrice Talon'dan çok memnun görünüyorlar. Her beş yılda bir Cumhurbaşkanı, her dört yılda bir milletvekilleri, her beş yılda bir de yerel seçimler yapılıyor.
Resmi dil Fransızca. %50’si tarımla geçinen halkın %47’si fon dili konuşuyor. Fransızca haricinde Gur, Hausa, Eve ve Mina dilleri de yoğun olarak konuşuluyor. 2 bin km karesi nehir ve göllerden oluşuyor. En büyük gölü ise kanallarla ta Nigeria'ya kadar uzanan 218 km karelik Nokoué.
Ülkede 121 km sahil şeridi, 12 yönetim bölümü, 40'dan fazla kabile grubu var. Hakim din Hristiyanlık %42.8. Müslümanlık %24.4 olmasına rağmen İslâm birliğine de üye bu ülke.
Ayrıca Fetullah'ın da bir okulu var…
Yerel dinler Voodoo başta olmak üzere %23.4 oranında. Nüfusun %39.2’si etnik gruplardan oluşuyor. Adja ve Yoruba'lar en büyük etnik gruplar. Para birimi CFA Frangı. 1 Euro=650 CFA civarında idi. Düzayak bir memleket. En yüksek noktası 658 metre ile Sokbaro Dağı.
Değerli arkadaşım Alain Edah İzmir Ege Üniversitesi Eczacılık'ı bitirdi. Çok güzel Türkçe konuşuyor… Sağ olsun bana çok güzel rehberlik etti. Eczanesi de harika iş yapıyor maşallah. Orada eczaneler 24 saat açık ve Amerika’daki drugstore'lar gibi çalışıyor. Büyük süpermarketler gibi. Alain'in eczanesinde 2 eczacı ve nöbetleşe 12 personel çalışıyor. Çok daha büyükleri de var. Benin'de eczaneler para basıyor yahu…
Ben battım biliyorsunuz…
İnternetten en ucuza bulup aldığım merkeze yakın otelin sempatik resepsiyonistleri ile veda anısı...
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Galatasaray | 19 | 16 | 0 | 3 | 52 | 22 | 51 | +30 |
2 | Fenerbahçe | 19 | 14 | 2 | 3 | 49 | 18 | 45 | +31 |
3 | Samsunspor | 19 | 11 | 4 | 4 | 32 | 18 | 37 | +14 |
4 | Göztepe | 19 | 10 | 5 | 4 | 38 | 23 | 34 | +15 |
5 | Eyüpspor | 19 | 9 | 4 | 6 | 32 | 19 | 33 | +13 |
6 | Beşiktaş | 19 | 8 | 4 | 7 | 28 | 20 | 31 | +8 |
7 | Başakşehir FK | 19 | 8 | 6 | 5 | 31 | 25 | 29 | +6 |
8 | Gaziantep FK | 19 | 7 | 7 | 5 | 25 | 26 | 26 | -1 |
9 | Çaykur Rizespor | 19 | 7 | 9 | 3 | 19 | 29 | 24 | -10 |
10 | Trabzonspor | 18 | 5 | 6 | 7 | 30 | 24 | 22 | +6 |
11 | Alanyaspor | 19 | 5 | 7 | 7 | 19 | 24 | 22 | -5 |
12 | Kasımpaşa | 19 | 4 | 5 | 10 | 27 | 33 | 22 | -6 |
13 | Konyaspor | 19 | 5 | 8 | 6 | 24 | 31 | 21 | -7 |
14 | Antalyaspor | 19 | 6 | 10 | 3 | 21 | 38 | 21 | -17 |
15 | Sivasspor | 18 | 5 | 8 | 5 | 21 | 28 | 20 | -7 |
16 | Bodrum FK | 19 | 4 | 11 | 4 | 14 | 25 | 16 | -11 |
17 | Kayserispor | 18 | 3 | 8 | 7 | 17 | 34 | 16 | -17 |
18 | Hatayspor | 19 | 1 | 11 | 7 | 17 | 32 | 10 | -15 |
19 | Adana Demirspor | 19 | 2 | 15 | 2 | 15 | 42 | 5 | -27 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kocaelispor | 19 | 13 | 4 | 2 | 31 | 18 | 41 | +13 |
2 | Fatih Karagümrük | 20 | 10 | 5 | 5 | 35 | 20 | 35 | +15 |
3 | Bandırmaspor | 20 | 9 | 4 | 7 | 28 | 21 | 34 | +7 |
4 | Erzurumspor FK | 20 | 10 | 7 | 3 | 24 | 15 | 33 | +9 |
5 | Çorum FK | 20 | 8 | 4 | 8 | 25 | 19 | 32 | +6 |
6 | Boluspor | 20 | 9 | 7 | 4 | 30 | 24 | 31 | +6 |
7 | İstanbulspor | 20 | 9 | 8 | 3 | 33 | 24 | 30 | +9 |
8 | MKE Ankaragücü | 20 | 9 | 8 | 3 | 26 | 19 | 30 | +7 |
9 | Pendikspor | 20 | 8 | 6 | 6 | 28 | 22 | 30 | +6 |
10 | Amed SK | 20 | 7 | 4 | 9 | 21 | 18 | 30 | +3 |
11 | Keçiörengücü | 20 | 7 | 7 | 6 | 25 | 24 | 27 | +1 |
12 | Gençlerbirliği | 19 | 7 | 6 | 6 | 20 | 19 | 27 | +1 |
13 | Esenler Erokspor | 20 | 7 | 8 | 5 | 26 | 26 | 26 | 0 |
14 | Manisa FK | 20 | 8 | 10 | 2 | 24 | 27 | 26 | -3 |
15 | Ümraniyespor | 20 | 7 | 8 | 5 | 29 | 29 | 26 | 0 |
16 | Sakaryaspor | 20 | 6 | 6 | 8 | 24 | 27 | 26 | -3 |
17 | Şanlıurfaspor | 20 | 7 | 9 | 4 | 26 | 28 | 25 | -2 |
18 | Iğdır FK | 20 | 7 | 9 | 4 | 22 | 23 | 25 | -1 |
19 | Adanaspor | 20 | 3 | 11 | 6 | 17 | 37 | 15 | -20 |
20 | Yeni Malatyaspor | 20 | 0 | 20 | 0 | 10 | 64 | 21 | -54 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Sarıyer | 17 | 12 | 0 | 5 | 37 | 7 | 41 | +30 |
2 | Batman Petrolspor | 18 | 13 | 5 | 0 | 34 | 17 | 39 | +17 |
3 | GMG Kastamonuspor | 18 | 11 | 2 | 5 | 31 | 15 | 38 | +16 |
4 | Altınordu | 18 | 10 | 2 | 6 | 34 | 14 | 36 | +20 |
5 | Adana 1954 Futbol Kulübü | 18 | 9 | 5 | 4 | 34 | 19 | 31 | +15 |
6 | 24Erzincanspor | 18 | 8 | 3 | 7 | 28 | 17 | 31 | +11 |
7 | Beykoz Anadolu | 18 | 9 | 6 | 3 | 27 | 23 | 30 | +4 |
8 | İskenderunspor A.Ş. | 18 | 7 | 4 | 7 | 25 | 17 | 28 | +8 |
9 | Fethiyespor | 18 | 7 | 6 | 5 | 23 | 20 | 26 | +3 |
10 | Kırklarelispor | 18 | 5 | 5 | 8 | 20 | 19 | 23 | +1 |
11 | Isparta 32 Spor | 18 | 4 | 5 | 9 | 15 | 16 | 21 | -1 |
12 | İnegölspor | 18 | 4 | 6 | 8 | 16 | 19 | 20 | -3 |
13 | Kepezspor FAŞ | 18 | 5 | 9 | 4 | 20 | 26 | 19 | -6 |
14 | 1461 Trabzon FK | 18 | 4 | 10 | 4 | 20 | 26 | 16 | -6 |
15 | Sincan Belediye Ankaraspor | 18 | 3 | 9 | 6 | 13 | 26 | 15 | -13 |
16 | Karaköprü Belediyespor | 18 | 2 | 10 | 6 | 19 | 33 | 12 | -14 |
17 | Altay | 18 | 3 | 13 | 2 | 14 | 41 | 8 | -27 |
18 | Hes İlaç Afyonspor | 17 | 0 | 16 | 1 | 6 | 61 | 2 | -55 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bursaspor | 16 | 12 | 0 | 4 | 34 | 4 | 40 | +30 |
2 | Karşıyaka | 16 | 9 | 3 | 4 | 26 | 14 | 31 | +12 |
3 | Düzcespor | 16 | 8 | 3 | 5 | 23 | 13 | 29 | +10 |
4 | Belediye Kütahyaspor | 16 | 8 | 4 | 4 | 26 | 16 | 28 | +10 |
5 | Muş Spor Kulübü | 16 | 7 | 2 | 7 | 18 | 11 | 28 | +7 |
6 | Silifke Belediye Spor | 16 | 7 | 4 | 5 | 29 | 18 | 26 | +11 |
7 | Anadolu Üniversitesi | 16 | 6 | 5 | 5 | 18 | 13 | 23 | +5 |
8 | Kahramanmaraşspor | 16 | 6 | 6 | 4 | 17 | 18 | 22 | -1 |
9 | Bornova 1877 | 16 | 5 | 5 | 6 | 26 | 26 | 21 | 0 |
10 | Artvin Hopaspor | 16 | 4 | 6 | 6 | 10 | 19 | 18 | -9 |
11 | 23 Elazığ Futbol Kulübü | 16 | 4 | 7 | 5 | 10 | 16 | 17 | -6 |
12 | Tokat Bld Plevnespor | 16 | 3 | 6 | 7 | 10 | 16 | 16 | -6 |
13 | Kırşehir Futbol SK | 16 | 4 | 8 | 4 | 16 | 28 | 16 | -12 |
14 | Bulvarspor | 16 | 2 | 8 | 6 | 15 | 30 | 12 | -15 |
15 | Kuşadasıspor | 16 | 3 | 12 | 1 | 13 | 29 | 10 | -16 |
16 | Ergene Velimeşe | 16 | 2 | 11 | 3 | 6 | 26 | 9 | -20 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
24/01/2025 | Samsunspor | vs | Gaziantep FK |
25/01/2025 | Sivasspor | vs | Kayserispor |
25/01/2025 | Alanyaspor | vs | Başakşehir FK |
25/01/2025 | Galatasaray | vs | Konyaspor |
26/01/2025 | Çaykur Rizespor | vs | Adana Demirspor |
26/01/2025 | Antalyaspor | vs | Beşiktaş |
26/01/2025 | Bodrum FK | vs | Eyüpspor |
26/01/2025 | Fenerbahçe | vs | Göztepe |
27/01/2025 | Kasımpaşa | vs | Hatayspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
24/01/2025 | Ümraniyespor | vs | Şanlıurfaspor |
25/01/2025 | Boluspor | vs | Gençlerbirliği |
25/01/2025 | Yeni Malatyaspor | vs | Esenler Erokspor |
25/01/2025 | İstanbulspor | vs | Amed SK |
25/01/2025 | Adanaspor | vs | Iğdır FK |
26/01/2025 | Bandırmaspor | vs | Keçiörengücü |
26/01/2025 | MKE Ankaragücü | vs | Erzurumspor FK |
26/01/2025 | Fatih Karagümrük | vs | Çorum FK |
26/01/2025 | Kocaelispor | vs | Pendikspor |
27/01/2025 | Sakaryaspor | vs | Manisa FK |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
25/01/2025 | Sarıyer | vs | İnegölspor |
26/01/2025 | Adana 01 Futbol Kulübü | vs | Isparta 32 Spor |
26/01/2025 | Altay | vs | Sincan Belediye Ankaraspor |
26/01/2025 | Altınordu | vs | Kepezspor FAŞ |
26/01/2025 | Batman Petrolspor | vs | GMG Kastamonuspor |
26/01/2025 | Fethiyespor | vs | Beykoz Anadolu |
26/01/2025 | İskenderunspor A.Ş. | vs | Afyonspor Kulübü |
26/01/2025 | Karaköprü Belediyespor | vs | 24Erzincanspor |
26/01/2025 | 1461 Trabzon FK | vs | Kırklarelispor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
25/01/2025 | Bornova 1877 | vs | 23 Elazığ Futbol Kulübü |
25/01/2025 | Karşıyaka | vs | Bulvarspor |
26/01/2025 | Anadolu Üniversitesi | vs | Kahramanmaraşspor |
26/01/2025 | Artvin Hopaspor | vs | Kuşadasıspor |
26/01/2025 | Düzcespor | vs | Kırşehir Futbol SK |
26/01/2025 | Ergene Velimeşe | vs | Belediye Kütahyaspor |
26/01/2025 | Muş Spor Kulübü | vs | Silifke Belediye Spor |
26/01/2025 | Tokat Bld Plevnespor | vs | Bursaspor |