(Canary Islands) Kanaryam güzel kuşum, ben seni uydurmuşum!

Aynen öyle…

Kanarya Adaları diye diye çoğumuz gibi adının bildiğimiz kanarya kuşundan geldiğini sanır dururduk.

Oysa Atlantik'teki Fas ve Batı Afrika Sahra'sına yüzünü çevirmiş bu yedi büyük, altı küçük adadan oluşan takımadaların isminin öyküsü başka.

Efendim, tarihte buraları bulanların Berberî soyundan gelme Guancheler olduğu söylense de, resmi kayıtlarda ilk keşfedenin Fransız kâşif Jean de Bethencourt (1402) olduğu yazmaktadır.

Halbuki çok daha öncesinde Fenikeliler, Yunanlılar, Kartacalılar, Romalılar ve de Araplar tarafından bilindiği bilinir…

Ve işte o Romalılar adaya geldiklerinde gözlerine inanamazlar.

Zira adalarda şimdiye kadar görmedikleri çoklukta ve irilikte vahşi köpekler vardır.

Ve işte o köpeklere izafeten adalara 'Köpekler Adası' anlamında 'Insula Canaries' ismini vermişler. Lâtince 'Canariae Insulae' olan isim sonradan gelen İspanyollar tarafından da 'La Prese Canario' olarak tasdik edilmiştir. Fakat adalarda bir de kırçıllı serçe ya da saka vari kanaryaya benzer bir kuş türü de bulunmuş. Volkanik adalarda gaza hassas bu kuş türü İspanya'ya götürülüp kafeslerde üretilmiş ve maden ocaklarında kullanılmışlar.

O zaman, 1700'ler teknolojisinin fark etmeye yetmediği gaz oluşumunu ilk fark eden bu kırçıllı kanarya türü sayesinde işçiler, kuşlar bayılıp öldükçe dışarı kaçar hayatları kurtulurmuş.

Nerden nereye…

Bu kırçıllı, taçlı, limoni sarı kanarya türü 1856'da Osmanlı Padişahı Abdülmecid'in kurduğu Kuşhanelerde 'İstanbul’un Kanaryaları' adıyla ünlü olmuşlar.

Biz gelelim yine köpeklere ne olmuş?

Çok vahşi, saldırgan ve iri bu köpekler bir süre koruma olarak kullanılmışlar. Fakat önü alınamayınca bir kısmının genetiği değiştirilmiş, gerisi itlâf edilmiş efenim.

Adalar, resmî kâşifi Fransız olsa da, hatta sonra Portekizliler hak iddia etse de 15’nci yüzyılın sonuna doğru tamamen İspanyol kontrolüne girmiş. Halen İspanya'nın deniz aşırı eyaleti oluyor. Hattâ General Franco 1936 ihtilâlini burada yapmış.

HADİ BİRAZ TEKNİK BİLGİ:

Aralık ayında denizde malum 'Cruise'lardan birinde epey çalkalanarak, yağmurlu, fırtınalı bir eğlence ya da dinlence istiyorsanız bildireyim. Gündüz en fazla 23 akşam 13 dereceye razı olacaksınız. Bilemem Atlantik'in bu fırtınalar vadisinde Christopher Columbus bile şaşırmış yani..

Bense her doğum günümde pasta üflemektense, kendime bilmediğim bir coğrafya, kültür ya da ülke hediye ederim.

Bir şeyler öğrenirken de eğlenirim doğrusu…

155 ülkeden sonra burası kusur kalmıştı!

Bu defa rahat olsun dedim. Eee yaş kemâle eriyor. Eriyor da bu kadar çalkalanma da beklememiştim doğrusu. Mayoma da mahcup oldum o ayrı…

Neyse Batı Afrika’nın 113 km batısında Atlantik’te 480 km uzunluğunda bir kemer oluşturan takımadalar, volkanik arazide bağ yetiştirmekle, özel şarabıyla pek övünüyor doğrusu. Hava ve su hareketleriyle alüvyonlu ovalar ve sahiller meydana geldiğinden, hiç nehir olmamasına ve az yağmur yağmasına rağmen modern tarımla yüksek ürün elde edebiliyorlar. Aferin!

Adaların toplam yüzölçümü 7495 km2 imiş…

Volkanik dağların en yükseği 3619 metre, diğerleri 1370 ile 2130 metre arasında değişmekteymiş.

Bizim gittiğimiz Lanzarote adasında ise 730 metreyi geçmiyor. Fuerteventura da öyleymiş…

Yaklaşık 1,5 milyon nüfus iki eyalete bölünmüş. Las Palmas eyaletindeki yarı çoğunluk Gran Kanarya adasında, onun da yarısı başkent La Palma'da yaşıyor. Bu eyaletin diğer üç adası boşmuş.

Bizim gittiğimiz Santa Cruz de Tenerife eyaletindekilerin çoğu Tenerife adasında ve onun da çoğu başkent Santa Cruz'da yaşıyor efenim.

LAS ISLAS CANARIAS - İSPANYA'NIN İKİ EYALETLİ TAKIMADALARI:

LAS PALMAS EYALETİ (BATI EYALETİ)

Gran Kanarya, Fuerteventura Lanzarote Adaları, Alegranza, Mantano Clana, Roque del Este, Roque del Qeste, Las Islas de Lobos

SANTA CRUZ DE TENERİFE (Doğu eyaleti)

Tenerif Gomera, La Palma, Hierro

Alıntı: Adaların ekonomisi ziraat üzerine kurulu… Sahil şeritlerinde daha ziyade muz, hurma ve şekerkamışı yetiştirilir. Daha yükseklerde Akdeniz iklimine benzer bir iklim hakim olduğundan portakal, limon, domates ve incir yetiştirilir. Patates ve tütün, adaların önemli tarım ürünlerindendir. Buğday, mısır, arpa, kayısı, şeftali ve badem ise az yetiştirilen ürünlerdendir. İhraç ağırlığı muz ve domatestedir. Çevre denizlerde bol miktarda balık bulunduğundan balık konserve ve tuzlama, önemli sanayi koludur.

Ulaşım: Deniz ve hava ulaşımı hızla gelişmektedir. Las Palmas, Santa Cruz de Tenerife en önemli limanlarıdır.