Festivaller Ülkesi Nepal ve Başkent Katmandu!

Dünyanın çatısı Festivaller ülkesi Nepal; tapınakları, kaotik bayramları, festivalleri, tarihi-mistik dokusu ve Himalayalar’ın gölgesindeki Katmandu Vadisiyle muhteşem bir keşif destinasyonu olarak mutlaka ziyaret edilmesi gereken bir yer.

HİMALAYA-EVEREST-KATMANDU

Himalayalar’ın en yüksek yeri Everest 8848 metre ile dünyanın çatısı. Himalaya sıradağları Pakistan, Nepal ve Bhutan’ı kuşatıyor. Ancak büyük bölümü Nepal’de bulunuyor. Fakir ve masalımsı bir ülke olan Nepal’in başkenti Katmandu'da insanın içine nüfuz edip de çıkamadığı bir atmosfer var. Sokak aralarındaki rengârenk tapınaklar, sağa sola saçılmış ayin çiçekleri arasında dolaşırken başka bir dünyada yaşıyormuş gibi bir duyguya kapılıyorsunuz.

Evlerin arasına asılmış iplerin üstündeki çamaşırların görüntüsü Napoli’nin dar sokaklarını anımsatıyor. Trafikte tam bir kargaşanın yaşandığı Katmandu’nun tütsü, baharat kokusu ve egzoz dumanı içindeki küçük sokaklarında gezerken sanki egzotik bir âlemde yaşıyor insan.

PATAN DURBAR SQUARE MEYDANI

Saray (Darbar) ve tapınaklardan oluşan geniş alanlara Darbar Meydanı deniliyor.

Eski Kraliyet Sarayı Durbar'ın önündeki Meydanda 2015 Depreminden az hasar gören binalar mevcut.

Katmandu Vadisinde 3 tane Darbar Meydanı var: Katmandu, Patan ve Bhaktapur.

YAŞAYAN TANRIÇA KUMARİ CHOWK; DARBAR MEYDANINDA

Katmandu Vadisindeki 3.Darbar Meydanında birçok Saray'ın koruyucusu Maymun Tanrı Hanuman ve Şiva’ya adanmış Tapınağın yanı sıra Studa ve Heykeller var.

Bu meydanda yaşayan Tanrıça Kumari Chowk'un Tapınağı da bulunuyor. Küçük bir kız çocuğu olan Tanrıça, evlenene ya da adet görene kadar tanrıça olarak kalıyor. Daha sonra yenisi seçiliyor yaşayan tanrıça olarak.Tanrıçanın fotoğrafının çekilmesi kesinlikle yasak olduğu için yasak yazısının önünde bir fotoğraf çektirebildik.

SWOYAMBHU STUPA-MAYMUN TAPINAĞI

Stupa; içinde Buda'ya ait eşya saklandığı kümbet biçimindeki bir tapınak çeşididir.

Swoyambhu Stupası Katmandu’da Budistler tarafından en çok ziyaret edilen bir tapınak.

Dini tören; Stupanın etrafında gerçekleşiyor. Maymunların çokluğundan dolayı halk ve Turistler arasında Maymun Tapınağı diye de adlandırıyor.

300-350 adım çıkınca Buda'nın Stupa'sının bulunduğu yere geliyorsunuz.

Aşağıda muhteşem bir manzara var: Renkli mi renkli bayraklar,dua edenler, yemek aşırmaya çalışan maymunlar.

KATMANDU'NUN MAHMUTPAŞASI THAMEL

Bizim İstanbul Eminönü, Mahmutpaşa, Kapalıçarşı'yı andırıyor.

Thamel; ağırlıklı olarak turistik işletme ve ticarethanelerin olduğu çok hareketli bir yer. Yalnız ana caddeden bir arka sokağa adım attığınızda kendinizi bir anda Katmandu yerli halkının arasına karışabiliyorsunuz.

BOUDHANATH BUDA STUPA

Buda Stupa, Buda'ya ait olduğu kabul edilen Röliklerin (Kutsal kişiye ait eşya ve vücut parçaları) saklandığı anıt. Buda'nın Nirvana'ya geçmiş durumunun, yani ölümünün mimari bir simgesidir.

Buda'nın Anıtı yuvarlak bir kaideyle bunun üstündeki kütlesel bir kubbeden oluşuyor.

Stupa; dört kapısı olan bir korkulukla çevrilidir; bunun üstü baştan aşağı Buda'nın yaşamından sahnelerin ve mitolojik figürlerin yer aldığı kabartmalarla bezelidir.

Hindistan'da ortaya çıkan Stupa zamanla Budist kültürün bulunduğu her yere yayılmıştır.

Bu Stupa'da tapınmak için anıtın çevresinde güneşin yolundan yani peşinden yürünüyor.

DASHAİN FESTİVALİ

Dashain Festivalinde Aile büyükleri tarafından pirinç, yoğurt ve narçiçeği karışımı (TİKA) ve Kutsal Ot (Jamara) hazırlanır. Onuncu günden itibaren Aile efradının alınlarına Kırmızı renkli Tika sürülür. Bu tören Kojagrata Purnima (Dolunay) denilen 5.Güne kadar devam eder. Tanrıça Laxmi'nin Yeryüzüne inip gece boyunca uyumayanlara Refah ve Bolluk sunacağına inanılır.

Dashain törenlerinde insanlar; uçurtma uçurulup geleneksel Bambu salıncaklarıyla sallanır.

ÖLÜLERİN YAKILDIĞI PASHUPATİ TAPINAĞI

Nepal'in başkenti Katmandu'da bulunan Pashupatinath Tapınağı bir Hinduizm tapınağıdır. Tapınak Hinduizm tanrısı Şiva'nın tapınağı olarak kabul edilmektedir.

Nepalde ölülerin yakıldığı kutsal tapınak Pashupatinath; UNESCO Dünya Mirasları listesinde bulunmaktadır.

Dört yana bakan kare zemine oturtulmuş olan Tapınağın Tanrının dört yanı görebildiğini sembolize ediyor.

Pashupati'de ölen üç kişinin yakılıp küllerinin Ganj'ın bir kolu olan Bagmati Nehrine atılma törenlerini hüzünle izledim.

Hindistan yazımda da belirttiğim gibi yakılmak ruhun yeniden dünyaya gelmesine engel olmak demektir.

Bir Hindu öldüğünde külleri nehre atıldığında ruh tekrar dünyaya gelmez ruhlar âleminde bağımsız bir şekilde özgürlüğüne kavuşur.

10 yaşından küçük çocuklar günahsız oldukları için ayakları bağlanmış bir şekilde Nehire atılırlar. Yaşamın dört önemli evresini tamamlamış olan ermiş kişiler, hamile iken ölen kadınlar ya da yılan sokmasından ölenler yakılmazlar.

Hindularda ölü yakma işi Pandit adı verilen Din adamları tarafından yapılıyor. Bu işi gören kişi bir yıl boyunca Beyaz giysi giyiyor. Ölümün 13.gününe kadar kimseye dokunmuyor kimseyle konuşmuyor ve Evinden dışarı çıkmıyor.

Ölen kişi Erkekse eşi her gün Tapınağa gelip Tanrı'larına Çiçek ve Pirinç sunuyor.

SVASTİKA GAMALI HAÇ NEPAL'DE

Donald Trump'ın Başkan seçimiyle Hitler'in Svastika'sı gündeme oturdu.

Tarih öncesi dönemlerden kalma sembol olan Svastika (gamalı haç) Nepal'de Tapınaklarda (Kaldığım Otel Ganesh Himal'in karşısındaki Apartmanda) görüyoruz.

Gamalı haç ismi Yunanca Gama harfine ve Haç şekline atfen verilmiştir. Svastika kelimesi Sanskritçe'deki su (iyi) ve asti (olmak) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. "İyi olmak, mutlu ve sağlıklı olmak" anlamlarına geliyor.

DÜNYANIN ÇATISI NEPAL'İN BAŞKENTİ KATMANDU'DAKİ HOTEL GANESH HİMAL'İN "HOŞ GELDİNİZ" YAZISI

Dünyanın çatısı olarak bilinen Nepal; tapınakları, çeşitli renkleri ile renklilikleri, farklı kokuları ve festivalleriyle gerçekten görülmesi gereken bir ülke.

Deniz seviyesinden 1300 m yüksekte kurulan Katmandu'da kaldığımız Otel; Hotel Ganesh Himal; DURBAR Meydanı'na 5; THAMEL'e 10 Swoyambhu Stupa MAYMUN TAPINAĞI'na ise 25 dakikalık yürüme mesafesinde Bahçe içinde güzel bir Otel.

Hotel Ganesh Himal'e geldiğimizde İngilizce "Hoş Geldiniz" yazısıyla karşılaştık. Ayrılırken de boynumuza şans getirmesi için geleneksel Şal taktılar.

Bir gün Kahvaltı sonrası Maymun Tapınağına gidip, ormanlık arazide "Ok" attım. Nepal'de Okçuluk (Danus) yaygın bir Spor türü. Antrenörüm Karma, bayağı kabiliyetli (!) gördü beni.10 metre uzaktan hedefi tam 12'den vurdum.

Bu arada Kahvaltı servisine bakan Maya; Maymun Tapınağındaki (Swoyambhu Stupa ) Maymunlara ikram etmem için Muz verdi. Ancak muzu Maymuna verirken kesinlikle gözlerine bakmamam hususunda uyarıda da bulundu.

NEPAL VE BAŞKENT KATMANDU’NUN ANIMSATTIKLARI

- 147,181 kilometrekarelik yüz ölçümü olan bu Ülkenin nüfusu 27 milyon.

- 125 den dazla Etnik grup var ve 123 Dil konuşuluyor.

- Nepal laik bir ülke ama Nüfusun çoğu Hindu ve Budist.

- Siyasi Rejim: Federal Demokratik Cumhuriyet

- Dünya Kültür Mirası yerler: Lumbini Buda'nın Doğum yeri.

- Dünya Tabiat Mirası: Chitwan ve Sagarmatha Milli Parkları, Katmandu Vadisi.

- 106 Nepal Rupisi 1 Dolara tekabül ediyor.

- Nepal Cumhuriyetinin başkenti ve en büyük şehri 1.500.000 nüfuslu Katmandu'da UNESCO tarafından koruma altına alınan çok sayıda Budist ve Hindu tapınağı bulunmaktadır.

- Nepal; Bayrağı dikdörtgen olmayan ülkelerden biri. İsviçre ve Vatikan gibi alt alta iki dik üçgen biçimindedir bu ülkenin bayrağı.

- Nepal "yün pazarı" anlamına gelen kelime.

- Hindular ölülerini Pashupati'de yakıyorlar.

- Hindistan sınırına yakın güney kısmında yer alan Lumbini; Buda'nın doğum yeri ve Budistler hacı olmak için buradaki Ma ya Devi tapınağını ziyaret ediyorlar.

- Gelirinin büyük kısmı turizmden ve çoğu turist ülkeye Himalayalar'da yürüyüş yapmak için geliyor.

- Sokakların çoğunun ismi yok.

- Müslümanların genel nüfusa oranı %5

- İnsanları sıcakkanlı ve yardım sever. Geceleri sokaklarda Nepallilerden daha çok yabancı turistler var.

- Himalayalar Everest 'de rakım çok yüksek. Bu sebeple öğlen saatlerinde hava sıcak gece inanılmaz soğuk oluyor.

- Dünyanın Çatısı ve Festivaller ülkesi Nepal'de Tihar (Işık) Festivali kapsamında her tarafı ışıklarla donatılıp Karga, Köpek, İnek ve Öküzler takdis edilir.

- Katmandu çok gürültülü. Her aracın ve motosikletin Hindistan'da olduğu gibi korna çalma alışkanlığı var.

- Hayvanlar kutsal. Ülkenin temel dini Hinduizm. Ancak Budizm de var. Her yerde Buda heykelleri ve tapınaklarını da görüyoruz.

- Nepal'in bazı yörelerinde Poliandri dediğimiz Çok Kocalılık görülüyormuş. Kadınlar sadece birden fazla erkekle evlenmiyor, üstüne evlendiği adamın erkek kardeşleriyle de evlenebiliyor. Az olan toprak ve hayvanların bölünmesini önlemek ve bütün ailenin aynı evde yaşamasını sağlamak içinmiş(?)

- Yeni Zelanda ve Tibet yünlerini karıştırarak halı üretiyorlar ki, bu halılar tek parça halinde 120 metrekareye kadar büyük yapılabiliyor. En büyük müşterileri ise ABD.

- Everest Birasının ana vatanı burası. Nepal Hava Yollarının Uçakta verdiği tek içki bira idi.

- Dünyanın 14 adet, 8000 metrenin üzerinde zirvesi var bunlardan 8 tanesi Nepal'deymiş.

- 3 milyon Nepalli yabancı ülkelerde çalışıyormuş.2 milyon Orta Doğu, Japonya ve Kore'de

- Asla sömürge olmamalarıyla övünüp, “fakiriz ama gururlu ve mutluyuz" diyorlar.

- Özel okul ve Kolejler bir hayli çok.

- Yak (Tibet İneği) peyniri oldukça lezzetli, biraz kaşar peyniri tadı var

- Nepal dili Hindi ve Urdu lisanlarına yakın bir dil.

- Televizyonda Hint kanalları izleniyor.

- Bollywood Film ve müzikleri burada çok popüler.

- Geleneksel yemekleri "dal bhat" yani mercimek ile pirinç pilavı.

- "Tarkari" diye patates -karnabahar ve baharatlarla yapılan yemekleri var.

Et yeniyor.

- Nepal Hava Yolları Dergisinin ismi Shangri-La yani Cennet...

- ”Namaste” Hindistan ve Nepal'de duyduğum sihirli anahtar bir kelime: "Merhaba, güle güle, teşekkür ederim, buyurun, "

Gülümseyerek “Nameste “derken önce iki elin avuç içleri birleştirilip, başparmakların uçları çeneye doğru değerken, baş hafif öne doğru eğilir.

- Sınır kapısından girişte, 1 adet vesikalık ve 25 Dolar karşılığında vize alınıyor

- Küçücük alanlarda, balkonlarda, evlerin tepelerinde bir sürü insan ellerinde koca bir rulo iple onlarca metre yükseklikteki uçurtma uçuruyor.

- Durbar Meydan’ında “İngiltere Merkez Bankası”nın kopyası olan bir devlet binası bulunuyor.

- Katmandu Darbar Meydanında mahalli giysiler içindeki bir Vatandaş her akşam elinde Üçgen şeklindeki Nepal Bayrağı ile Vatandaşları Deprem sonrası "Birlik" olmaya çağırıyor.